Opmaak van het beheersplan en gefaseerde restauratie

De Sint-Martinuskerk in Zaventem gaat terug tot de 11de – 12de eeuw met een romaanse kern die vandaag nog zichtbaar is in de onderbouw van de toren, de flankerende traptoren en de nu ingebouwde bovengevels van het schip. Vanaf het midden van de 16de eeuw tot het einde van de 18de eeuw werd de oorspronkelijke romaanse kerk omgebouwd tot het huidige kerkgebouw in kalkzandsteen met spitsboogvensters, kruisgewelven, bogen en kapitelen in gotische stijl.

Boven het later ingebrachte natuurstenen gewelf dat zich vandaag in het schip toont, bevindt zich een uniek vroeg-17e-eeuws tongewelf opgebouwd uit een eikenhouten draagstructuur met gewelfvlakken en -schotels in decoratief kalkstucwerk van sierbogen en florale sluitstukken. Dit stuctongewelf werd tijdens de zopas uitgevoerde restauratiecampagne vakkundig conserverend behandeld als onderdeel van de restauratiewerken uitgevoerd aan de daken en zolders waarbij ook de houten dakstructuren, de dakbedekking in natuurleien en de toegang tot de zolders hersteld werden. Vanop de zolder en ter hoogte van het tongewelf heb je als bezoeker sinds kort ook zicht op de tijdens de werken ontdekte fragmenten van een middeleeuwse muurschildering en op de romaanse gevels met geknipt voegwerk en rondboogramen met authentiek houten schrijnwerk. Dit werd aan de hand van dendrochronologisch onderzoek gedateerd tussen ca. 1030 en 1180.  

Na de dringende onderhoudswerken aan daken en goten en de oplevering van de exterieurrestauratie in 2024 bereidt Studio Roma de restauratie van het interieur voor. Dit interieur dateert grotendeels uit de 17de en 18de eeuw en verschijnt als een barok ensemble van zijaltaren, biechtstoelen, communiebank en orgel. Het bekendste zijaltaar in de kerk is ongetwijfeld dat met het altaarstuk Sint-Martinusuit 1620 door Antoon van Dyck. Vooronderzoeken moeten de nodige inzichten verschaffen in de juiste behandeling van het in de 20ste eeuw gedeeltelijk ontpleisterde interieur en de aanwezige cultusobjecten. Deze onderzoeken moeten de keuzes sturen voor de interieurrestauratie. Ook de technische installatie wordt in de toekomst vernieuwd.