Restauratie en herbestemming tot wooneenheden

Het kasteel Runcvoorthof is een historisch waadevolle site, gelegen in het Runcvoortpark in Merksem. Het complex bestaat uit een losstaand koetshuis en drie aaneengeschakelde vleugels: de kasteel-, de dienst- en de kloostervleugel. Elke gebouwvleugel heeft zijn eigen karakteristieke elementen en erfgoedwaarde, die bij de herbestemming en restauratie op een toegepaste manier benaderd werden.

Het gebouwengeheel dateert uit het midden van de 16de eeuw en werd doorheen de jaren meermaals uitgebreid en aangepast. Vooral de bouw van de kloostervleugel in de 20ste eeuw zorgde ervoor dat de leesbaarheid van de site als geheel aanzienlijk verminderde. Daarnaast stond het gebouw lange tijd leeg waardoor het een prooi werd voor verwaarlozing en vandalisme. Ondanks de ongelukkige ingrepen en de verwaarloosde toestand bleven er nog vele kwaliteitsvolle elementen bewaard, die een herwaardering van het geheel mogelijk maakten.

Het project betreft een herbestemmingsstudie met restauratie- en renovatieopdracht voor de herontwikkeling van de site naar een kwaliteitsvol woongeheel, aangesloten op het publieke park. In totaal zijn er vier woongelegenheden ondergebracht in de dienstvleugel en drie in de kasteelvleugel. Bij het opdelen van het gebouw in meerdere wooneenheden werd bij elke woning en ruimte zoveel mogelijk rekening gehouden met de eigenheid en de draagkracht van de bestaande ruimtes. Het koetshuis zal na de restauratie een nieuwe commerciële invulling krijgen en de kloostervleugel werd in erfpacht gegeven en herbestemd tot zorgwoning voor tien volwassenen met een beperking.

De restauratie ging uit van het behoud van de erfgoedwaarde van het geheel. De basisindeling van het gebouw werd zoveel mogelijk bewaard en waar mogelijk teruggebracht naar de historische opstelling. Zo werd de indeling in de kasteelvleugel met kamers in enfilade en de ligging van de gang ter hoogte van het binnenplein hersteld, de opdeling in traveeën in de dienstvleugel werd behouden en het bouwvolume van de kloostervleugel werd uitgezuiverd door de afbraak van storende bijgebouwen. Waardevolle historische interieurelementen zoals vloeren, schouwen en stucplafonds bleven zoveel mogelijk bewaard.

De bestaande ruimtelijke en architecturale kwaliteiten van het historische gebouw werden waar mogelijk versterkt en aangevuld met een hedendaagse wooninrichting. Deze nieuwe symbiose tussen oud en nieuw zorgde voor een duurzame herbestemming met een hoge architecturale kwaliteit.