Opmaak beheersplan en restauratie kerk

De Sint-Eustachiuskerk is een ruime parochiekerk in het hart van het Hagelandse dorp Zichem. Het monument is een herkenbaar baken in het dorpslandschap, grotendeels vervaardigd in de lokale ijzerzandsteen met robuuste westtoren, transept en oostelijk, ietwat gedrongen koor. In het interieur valt het contrast tussen de witte bepleistering en de kruisribgewelven, consoles en zuilen in ijzerzandsteen op. Het pronkstuk van de kerk is het glasraam dat in 1387 door de heer van Zichem werd geschonken. Daarmee is dit het oudste ter plaatse bewaarde glasraam in ons land. Daarnaast wordt het interieur gekenmerkt door indrukwekkende schatten, waaronder het Sint-Eustachiusretabel van de Antwerpse schilder Jan Mandijn, polychrome kraagstenen met expressieve figuren, een verborgen nis met wasbekken en polychrome decoraties en middeleeuwse teksten onder de huidige verf- en pleisterlagen die na de restauratie opnieuw te bewonderen zullen zijn.  

De Sint-Eustachiuskerk verkeert al decennialang in een erg precaire staat die in grote mate terug te brengen is tot stabiliteitsproblemen eigen aan de gebruikte ijzerzandsteen.

In 2018 keurde het agentschap Onroerend Erfgoed het beheersplan goed. Sindsdien worden de instandhoudings- en restauratiewerken gefaseerd uitgevoerd. In het kader van de bouwkundige werken werd eerst in de kerk een grote box gebouwd waar de kunstvoorwerpen veilig bewaard worden. Verschillende altaren en meubelstukken kregen een eerste conservatiebehandeling waarbij ook de insectenaantasting werd aangepakt. Daarnaast zijn alle muren van de kerk geïnjecteerd met grout om bestaande holtes en barsten in de muren op te vullen en te verstevigen. Ingeboorde ankers herbevestigen de verweerde gevelstenen aan het achterliggende metselwerk. In dezelfde fase werden de glas-in-loodramen voorzichtig uitgenomen en naar een restauratieatelier gebracht voor reiniging en herstel. Studio Roma coördineerde tot slot de noodingrepen aan het drieluik van de Heilige Eustachius. In latere fases volgen de restauratie van het gevelparement, de dakconstructie en de dakbedekking, het buitenschrijnwerk en het interieur.