Interieurrestauratie en opmaak van masterplan met gefaseerde uitvoering

De Sint-Romboutskathedraal is de hoofdkerk van het aartsbisdom Mechelen-Brussel en bij uitbreiding van heel België. Het gotische bouwwerk is zowel aan de exterieur- als aan de interieurzijde een uitzonderlijk goed bewaard voorbeeld van de Brabantse gotiek. Ook latere bouwperiodes hebben hun stempel gedrukt op het interieur van de kathedraal. Het schip, de zijbeuken, het transept en het koor van de Sint-Romboutskathedraal bevatten barokke kunst- en cultusobjecten die gerust tot de mooiste exemplaren van onze contreien kunnen gerekend worden. We vinden er werken terug van onder andere Lucas Faydherbe, Andries Colijns de Nole, Theodoor Verhaeghen en Antoon van Dyck. Sporen van de neogotische bouwcampagnes zijn voornamelijk terug te vinden in de koorkapellen.

Anno 2024 is er door de veelheid aan interieurobjecten en -afwerkingen nood aan een selectie en duiding.

Op basis van het uitgebreide vooronderzoek van de afwerkingslagen en een grondige studie van het gebouw maakte Studio Roma samen met haar partners een weloverwogen keuze in de restauratievisie van de interieurafwerking. De hoge – en lokaal unieke – kwaliteit van de middeleeuwse interieurschilderingen in combinatie met de gave bewaring van de gotische architecturale vormentaal en de barokke interieurobjecten biedt de mogelijkheid de bezoekers een rijk palet aan interieurstoffering aan te bieden dat de historische gelaagdheid van dit gebouw illustreert.

Het doel van de interieurrestauratie is om evenwicht te brengen in de veelheid aan afwerkingslagen en de objecten zichtbaar te maken in een passende context. Er wordt daarbij niet gestreefd om terug te grijpen naar één bouwfase, maar om de verschillende bouwfases naast elkaar zichtbaar te laten. Deze visie is uitgewerkt in het masterplan, waarin een gefaseerde uitvoering van de restauratie wordt voorbereid.

Naast louter restauratieve werken omvat het masterplan ook een visie op de ontsluiting van de grote collectie kunstobjecten d.m.v. een nieuw in te richten museaal parcours met museumshop en onthaal, werkend binnen de nog actieve liturgische functie van de kathedraal. Medegebruik – museaal, liturgisch, cultureel en educatief – vormt één van de belangrijke pijlers in het globaal uitvoeringsvoorstel.

De spanning tussen het waardevolle erfgoed, het behoud van de liturgische functie, het deels herbestemmen voor een toeristische ontsluiting en museumparcours, de aandacht voor een hedendaagse scenografie, het inbrengen van nieuwe circulaties en de nodige technische voorzieningen maken van dit project een huzarenstuk.